Merve Gülfer Baytekin
10 Aralık 2021 tarihinde Öteki Hareketi olarak, psikolog Ali Dolgunyürek ile bir webinar gerçekleştirdik. Çocuk Hakları Komisyonu öncülüğünde düzenlenen ’’OHAL’in Çocuklar Üzerindeki Etkileri” konulu webinarda Ali Dolgunyürek, moderatörümüz Zehra Bal’ın ve katılımcıların sorularını yanıtladı.
“TÜRKİYE’DE YAKLAŞIK 1 MİLYON 200 BİN OHAL MAĞDURU ÇOCUK VAR!”
Moderatörümüz Zehra Bal’ın, OHAL’den ülkedeki tüm çocukların etkilenip etkilenmedikleri sorusuna psikolog Ali Dolgunyürek; “Son 6-7 yıldan beri çocukların hepsi etkilendi. Şöyle diyeyim; 2 yaşındaki çocuk bile OHAL sürecinde eğer annesiyle beraber hapse girmişse hapishanede oyuncak göremedi, hayvan göremedi, çiçek göremedi. Dolayısıyla o da etkilendi aslında. Aklı yetmiyor gibi düşünebilirsiniz ama öyle değil. İnsanoğlu anne karnına düştüğünden itibaren her şeyi algılar, her şeyi kaydeder. Bulunduğu ortam, sesler, görüntüler, yaşadıkları… Dolayısıyla bu süreçte bütün çocuklar etkilendi. Şöyle bir şey de var; OHAL sürecinde sadece annesinin babasının başına bir şey gelenler, soruşturma geçirenler, işten atılanlar mı etkilendi; hayır. Gelmeyenler de etkilendi, etkilenmeye de devam ediyorlar. Diğer çocuklar da etkilendi çünkü bu çocuklar o çocuklarla beraber yaşıyorlar bu toplumda.” şeklinde cevap verdi.
“TÜRKİYE’NİN BÜTÜN İLLERİNDE, KÖYLERİNDE, KASABALARINDA OHAL SÜRECİ ÇOCUKLARI VAR!”
İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre; soruşturma geçiren kişi sayısının 600 bin olduğunu ve aslında minimum 1 milyon 200 bin çocuğun bu süreçten etkilendiğini rahatlıkla belirtebileceğini söyleyen Dolgunyürek; “Depresyona girenler var, anksiyete oluşanlar var, babasını ilk defa gördüğü için ziyarete gittiğinde bayılanlar var, ‘bir aile çiz’ dediğim zaman babası ya da annesi olmadığı için onu aile içerisine koymayanlar var.” ifadelerini kullandı. “Türkiyenin bütün illerinde, ilçelerinde, köylerinde , kasabalarında OHAL sürecinden etkilenmiş çocuklar var. Yaklaşık olarak da benim kabataslak hesabıma göre; 1 milyon 200 bin çocuk var.” şeklinde konuştu.
“ÇOCUĞA PSİKOLOJİK DESTEK SAĞLAMA GÖREVİ VARDIR DEVLETİN!”
Anne ve babası gerçekten suç işlemiş olsa bile çocukların masum ve suçsuz olduklarını ifade eden Dolgunyürek; “Onun çocuğu olma suçu diye bir şey yok! Siz devlet olarak anneleri, babaları, yetişkinleri cezalandırabilirsiniz. Siyasi ya da adli ayrımı yapmıyorum burda. Hapse girmişse ebeveyni, o çocuğa psikolojik destek sağlama görevi vardır devletin. Sağlanmadığı zaman asıl problem o zaman çıkıyor. Gelecekte bu çocuklar problem olarak çıkacaklar karşımıza. Kin ve nefretle büyüyorsa eğer bir çocuk, öfkeyle büyüyorsa, yalıtılmışsa, ötekileştirilmişse; bunun duygusal anlamdaki travmalarını bu toplum öder.”
“EĞİTİMDEN HAKKINI ALAMAYAN ÇOCUKLAR SUÇA BULAŞIYORLAR!”
Sürekli ötekileştirilen çocukların suça bulaşma olasılıklarına ilişkin olarak durumu; “Gelirden kendine düşen payı alamayan çocuklar, suça bulaşıyorlar. Eğitimden istediği hakkı alamayan çocuklar, suça bulaşıyorlar. E sonra noluyor, mafya olarak başına geliyor. Çocuk, sizin düşmanınız değil ki. Çocuk masumdur! Dini, inancı ne olursa olsun, ırkı ne olursa olsun, çocuk diyoruz! Bu çocukların sonuç itibariyle anneye, babaya ihtiyacı var, duygusal beslenmeye ihtiyacı var ve devletin sorumluluğu da bunları sağlamaktır. 1 milyon 200 bin çocuğun travmayla büyüdüğünü düşünün; nasıl etkiler o toplumu acaba?” şeklinde ifade etti.
“ÇOCUKLARA YALAN SÖYLERSENİZ DERİN YARALAR AÇARSINIZ!”
Anne babaların çocuklarına gerçeği söylemeleri konusunda tavsiyelerde bulunan Dolgunyürek; “Baba çalışmaya gitti diyorlar mesela. Çocuklara gerçeği söyleyin, sonrasında infaz kurumuna götürmek de kolay olur, orda görüştürmek de kolay olur. Çocuğun güvenini sağlamak da kolay olur. Bu sefer çocuk, anneyi de kaybetme korkusu yaşamaz. Çocuklara yalan söylenmez. Çocuklara yalan söylerseniz ciddi anlamda derin yaralar açarsınız.” sözleriyle ebeveynlerin çocuklarına yalan söylemelerinin oluşturabileceği hasarlara değindi.
“ÇOCUKTA SİYASİ EĞİTİM OLMAZ!”
Konuğumuz Ali Dolgunyürek, bazen anne babaların siyasi figürler hakkında çocukların yanında olumsuz konuşabildiklerini ve bunun oldukça yanlış olduğunu, çocuklarda siyasi eğitim ve inanç eğitiminin 13 yaş sonrasında başladığını söyledi. Sözlerine “Birine ya da birilerine kızmışsınız, öfkelenmişsiniz, onunla ilgili kötü şeyler söylüyorsunuz; çocuk da onlara karşı öfke duyuyor. Bu çocuğa zarar verir. Siz o çocuğa iyilik etmiş olmuyorsunuz. Öfke oluşturarak çocuğu koruyamazsınız. Siyasi haberleri izletmeyin, sevmediğiniz insanlar hakkında çocukların yanında olumsuz konuşmayın.” şeklinde devam etti.
Bununla birlikte; ebeveynlerin kendi sorunlarından ötürü çocuklarını bir dayanak ve sığınak olarak kullanabildiklerini ve bu durumun çocuklarda fazla sorumluluk oluşturduğuna da değinildi. Duygusal açıdan oldukça bir yük olduğu belirtilen bu durumun altında çocukların ezilebildiği belirtildi.
“HİÇBİR ŞEY ANLATMAYAN ÇOCUKLAR GENELLİKLE OYUN OYNARKEN, RESİM YAPARKEN KONUŞUYORLAR”
Çocukların duygularını ifade etmekte zorlanmalarıyla ilgili olarak neler yapılmasına gerektiğine ilişkin ebeveynlere tavsiyelerde de bulunan Ali Dolgunyürek, hiçbir şey anlatmayan çocukların oyun oynarken ve resim yaparken konuştuklarını ifade etti. “Resim yaptırarak da katarsis sağlanabilir çocuklarda. Özellikle 7-8 yaş altı çocuklarda resim çok işe yarar. Ev yaptırırsınız, bir ağaç yaptırırsınız, bir aile çizdirirsiniz. Rahat bir şekilde onları görebilirsiniz.” şeklinde konuştu.
Çocukların kaybolan özgüvenlerinin yerine gelmesinin oldukça önemli olduğunu da vurgulayan Dolgunyürek, bu noktada ailenin çocuğu yüzmeye ya da Uzakdoğu sporlarına yönlendirebileceğini ifade etti.
“EN ŞANSSIZ OLANLAR, İNFAZ KURUMUNDA ANNESİYLE KALAN 0-6 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR!”
İnfaz kurumunda annesiyle kalan çocukların bu süreçten nasıl etkilendiklerine ilişkin olarak; “En şanssız olanlar ordakiler. Fiziksel gelişimle ilgili çok sorun olmasa bile -ki son zamanlarda infaz kurumlarındaki yemek kalitesinin düştüğünü biliyorum. Yemek miktarının azaldığını öğreniyoruz. Bu onları olumsuz etkileyecektir elbette. 0-16 yaş arasındaki beyin gelişimi açısından protein çok önemlidir ama ne kadar protein alıyorlar kocaman bir soru işareti. Aslında almıyorlar diyebiliriz. Ya da oyun bir ihtiyaçtır. Çocuk oynayamıyor. Beton her taraf. Bir toprak, kum, kuş göremiyor çocuk. Orda doğduğunu düşünün, 6 aylıkken gittiğini düşünün, 4 yıl sonra çıkacağını düşünün. İlk 3 yaş annenin yanında durabilir ama 3 yaşından sonra çıkarabilirseniz çıkarın diyorum. Dışarısı onlar için daha faydalı olucaktır.” ifadelerini kullandı.
Biyolojik ihtiyaçların bir şekilde telafi edebilir olduğunu ama psikolojik ihtiyaçların telafi edilememesinin yaralarının çok uzun sürdüğünü ifade eden Ali Dolgunyürek; “Dışarı çıkınca iyi beslersiniz, ciddi anlamda bir hastalığa yakalanmadıysa kapatabilirsiniz o açığı. Kilo da alır, boyu da uzar. Sürekli ağlayan, yüzü hiç gülmeyen biri varsa içerde yanında dışarısı daha faydalıdır.” dedi.
“MUHALEFET, ÇOCUKLARI GÜNDEME GETİRMİYOR!”
OHAL sürecinden etkilenmiş çocuklara devletin de muhalefetin de sahip çıkması gerektiğini belirten Ali Dolgunyürek, bu konuyla ilgili proje üretilmesi gerektiğini ve konuyla ilgili özellikle Aile Bakanlığı’nın ebeveynleri hapishanede olan çocuklara adli, siyasi ayrımı yapmadan psikolojik destek sunması gerektiğininin altını çizdi. Sayıları milyonları bulan bu çocukların desteği hak ettiğini ve toplumun gerçek anlamda zenginleşmesi, iç barışı, kucaklaşması için bu desteğin gerekli olduğuna inandığını belirtti. Muhalefeti bu konuda yetersiz gördüğünü belirten Dolgunyürek; “Çocukları gündeme getirmiyorlar.” dedi.
_________________________________________________________________
Öteki Hareketi olarak benimsediğimiz ilkeler gereği ırkçılık, ayrımcılık ve nefret söylemi içermeyen, şiddete teşvik etmeyen, militarist içerikli olmayan her yazı sitemizde yer bulacaktır. Öteki Hareketi aracılığıyla sitede yayınlanan yazılar/şiirler yazarların kendi düşüncelerinden oluşmaktadır. Öteki Hareketi’ne māl edilemez.
